Heemst
Synoniemen: Witte malva, theewortel, hoge maluwe, pijlstaartwortel, tandwortel, witte peppel.
Wetenschappelijke naam: Althaea officinalis L.
Familie: Malvaceae (Kaasjeskruidfamilie)
Land van herkomst
Kaspische Zee, Zwarte Zee, het oosten van de Middellandse Zee.
Bestanddelen
Slijm, pectine, flavonoïden.
Omschrijving
Elke tuinliefhebber is de malva waarschijnlijk wel eens tegengekomen. Zoals het hoort bij familieleden lijkt de heemst, als meerjarig zusje van de malva, veel op de malva. De plant wordt ook wel witte malva genoemd omdat hij, in tegenstelling tot zijn zusje, witte bloemen heeft die echter diep in de kelk wat violet gekleurd zijn. De grote, in groepen staande bloemen bloeien van juni tot augustus. Opvallend zijn de sterk ingesneden bladeren die spiraalsgewijs aan de tot 1,50 m hoog wordende stelen groeien. De beide zijden van de bladeren zijn bedekt met een zachte viltachtige beharing waardoor ze er grijsgroen uitzien. Heemst voelt zich het beste thuis op zout- of kalkhoudende grond, maar ook vochtige weiden en hellende oevers zijn goede plekken.
Wetenswaardigheden
Vergilius vond de heemst bij de Kelten van de Po-vlakte en schreef de naam in het Latijn op als „ibiscum“. In het Oud Hoogduits werd dat „ibisca“, in het Midden-Hoogduits „ibische“, en nog later „Eibisch“ (heemst). De wetenschappelijke naam 'althaea' is afgeleid van het Griekse „althein“ = genezen. Omdat de plant zoveel goede eigenschappen heeft, stimuleerde Karel de Grote al de teelt van heemst in boerentuinen. Het volksgeloof zegt dat het verbranden van heemst, huis en hof zuivert en reinigt. Het slijm, waarin omgezette suikers worden opgeslagen, is de energiereserve van de heemst. Daarom wordt het slijmgehalte van de heemstwortel in de loop van de winter hoger en vanaf het voorjaar, als de energie nodig is voor de groei, wordt dat gehalte weer minder. Dat is ook de reden waarom in de WALA-Tuin met geneeskrachtige planten, de heemstwortel in de winter wordt geoogst, meestal vanaf midden januari, op droge dagen.
De plant op een andere manier bekeken
De heemst heeft geleerd hoe hij moet omgaan met een bij tijden droge bodem die relatief veel zout bevat. Dat blijkt uit het vermogen van de plant een wortel te vormen die vlezig is en water vasthoudt en waarin veel slijmcellen worden aangemaakt. Dit vermogen om onder extreme omstandigheden een uitgebalanceerde vochthuishouding in stand te houden geeft de plant door aan de huid.
De planten in onze producten
In Dr. Hauschka Cosmetica worden zowel de bladeren als de wortel van heemst gebruikt vanwege de vochtvasthoudende eigenschappen. Een extract van de bladeren is te vinden in:
Een extract van de wortel wordt gebruikt in:
